شرایط نگهداری و مراقبت از فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا (Ficus lyrata) یا برگ ویولنی یک درخت آپارتمانی محبوب است که دارای برگ‌های بسیار بزرگ، رگبرگ‌ دار, براق و ویولن‌ شکل میباشد که به‌ صورت عمودی روی تنه‌ای براق رشد می‌کنند. ارتفاع این گیاه میتواند تا 3 متر نیز برسد این گیاه نسبتاً سریع رشد می کند و می توان آن را در هر زمان از سال در گلدان جدید قرار داد، به خاطر داشته باشید این گیاه زرق و برق دار برای گربه ها و سگ ها سمی است.

مراقبت و نگهداری از فیکوس لیراتا

این گیاهان بومی مناطق گرمسیری آفریقا هستند که در شرایط بسیار گرم و مرطوب رشد می کنند. این باعث می‌شود آنها تا حدودی برای نگهداری در آپارتمان چالش برانگیز باشند. با این حال، آنها گیاهان نسبتاً مقاومی هستند که می توانند برای مدت نسبتاً طولانی در محیطی کمتر از ایده آل خود به خوبی مقاومت کنند.

این گیاهان تا زمانی که بتوانید شرایط رشد آنها را به درستی فراهم کنید گیاهان پر توقعی نیستند. هنگامی که به عنوان یک گیاه آپارتمانی از آنها مراقبت میکنید، برگ ویلونی خود را هر چند روز یکبار بچرخانید تا  تمام قسمت های گیاهتان به نور کافی خورشید دسترسی داشته باشند. به این ترتیب، به جای اینکه به سمت نور متمایل شود، به طور یکنواخت رشد می کند.

همچنین، هر هفته یا دو هفته، برگ ها را با یک پارچه مرطوب گردگیری کنید. این نه تنها باعث می‌شود که برگ‌ها براق تر و جذاب‌ تر به نظر برسند، بلکه باعث می‌شود نور خورشید بیشتری برای فتوسنتز به برگ‌ها برخورد کند. علاوه بر این، می توانید هر گونه برگ آسیب دیده یا مرده را به محض دیدن آنها کوتاه کنید، زیرا دیگر برای گیاه مفید نیستند.

نور

فیکوس لیراتا برای رشد به بهترین شکل ممکن خود به نور روشن و فیلتر شده نیاز دارد. نور مستقیم خورشید می تواند برگ ها را بسوزاند، به ویژه قرار گرفتن در معرض آفتاب گرم بعد از ظهر. گیاهانی که در شرایط کم نور نگهداری می شوند، رشد کند تری خواهند داشت.

خاک

هر خاک گلدان با کیفیت آپارتمانی میتواند برای فیکوس لیراتا مناسب باشد. حتما از زهکشی خوب خاک اطمینان حاصل کنید.

آبیاری

فیکوس لیراتا رطوبت متوسطی را در خاک دوست دارد. اگر گیاه آب کافی دریافت نکند، برگ های آن پژمرده شده و رنگ سبز روشن خود را از دست می دهند. و اگر بیش از حد آب دریافت کند، گیاه ممکن است برگ های خود را بیاندازد و دچار پوسیدگی ریشه شود که در نهایت می تواند آن را از بین ببرد. در طول فصل رشد (بهار تا پاییز)، فیکوس ویلونی خود را زمانی آبیاری کنید که 3 الی 5 سانتیمتر از سطح خاک خشک شده باشد. و در طول ماه های زمستان میزان آبیاری را کاهش دهید.

علاوه بر این، این گیاهان به مقدار بالای نمک در خاک حساس هستند. بنابراین ماهانه یکبار آبیاری را به صورتی انجام دهید که آب کاملا از زیر گلدان خارج شود. این روش به جلوگیری از تجمع نمک کمک می کند. همچنین برای آبیاری میتوانید از آب بدون املاح استفاده کنید.

دما و رطوبت

فیکوس لیراتا نوسانات شدید دما را دوست ندارد. اتاقی که بین 16 تا 29 درجه سانتیگراد است معمولاً برای این گیاه مناسب است، اگرچه باید گیاه را دور از وسایل گرمایشی و سرمایشی قرار دهید چون این وسایل می توانند باعث تغییرات ناگهانی دما شوند.

سطح رطوبت را بین 30 تا 65 درصد قرار دهید. اگر نیاز به افزایش رطوبت دارید، هر روز گیاه خود را با آب تمیز در یک بطری اسپری مه پاشی کنید. یا می توانید آن را روی سینی سنگریزه پر از آب قرار دهید، دقت داشته باشید که انتهای گلدان با آب تماس نداشته باشد. بعلاوه، همچنین برای تامین رطوبت میتوانید از دستگاه های رطوبت ساز در اطراف گیاهتان استفاده کنید.

کود دهی

در طول فصل رشد با یک کود گیاهی با نیتروژن بالا، با پیروی از دستورالعمل های روی برچسب محصولی که خریداری کرده اید، فیکوس خود را کوددهی کنید. همچنین کود هایی در بازار موجود هستند که مخصوص گیاه فیکوس لیراتا هستند. به طور کلی از کود دهی فیکوس لیراتا در زمستان خود داری کنید.

انواع فیکوس لیراتا

• Ficus lyrata 'Bambino': این گونه از بقیه گونه های کوتاه تر بوده .
• Ficus lyrata "Compacta": این گونه می تواند تا 1.5 متر ارتفاع داشته باشد و دارای برگ های کوچکتر و خوشه ای تر از گونه اصلی است.
• Ficus lyrata 'Variegata': این یک نوع غیر معمول با برگ های به رنگ سبز و کرم است.

هرس

هرس کردن هرزگاه برگ ویلونی برای این گیاه میتواند مفید باشد. هر گونه برگ آسیب دیده یا شاخه های متقاطع را قطع کنید تا گیاه تنفس کند. برای جلوگیری از هر گونه آسیب به فیکوس، برش ها را دو الی سه سانتیمتر دور تر از ساقه اصلی انجام بدهید. اگر یک برگ قهوه‌ای مرده را جدا می‌کنید، قبل از بریدن آن را به آرامی بکشید زیرا ممکن است خود به خود کنده شود.

تکثیر فیکوس لیراتا

تکثیر فیکوس لیراتا با استفاده از قلمه های ساقه آسان و بوسیله بذر بسیار دشوار است.

• از یک قیچی تیز برای بریدن ساقه ای به طول حدود 30 الی 40 سانتیمتر به همراه چند برگ استفاده کنید. تمام برگ ها را به جز یکی از آن ها را از قلمه جدا کنید.
• یک ظرف شیشیه ای تمیز با مقداری آب که با دمای اتاق یکی شده است را انتخاب کنید و آن را در مکانی گرم با نور روشن اما غیر مستقیم قرار دهید.
• آب گلدان را فقط زمانی که کدر شده است تعویض کنید.
• در عرض چند هفته، برجستگی های کوچک سفید رنگ روی پایه ساقه که در آب قرار گرفته است ظاهر می شود. در چند هفته پس از آن، ریشه ها از آن نقاط در آب رشد می کنند.
• زمانی که طول ریشه ها به 5 سانتیمتر رسید، قلمه را در یک گلدان کاشته و خاک را مرطوب نگه دارید، دقت داشته باشید که خاک گلدان نباید هواره خیس باشد ،از آبیاری بیش از اندازه آن نیز خود داری کنید.

کاشت و تعویض گلدان فیکوس لیراتا

برنامه ریزی کنید گلدان فیکوس لیراتای خود را در فصل بهار تعویض کنید. گلدانی را انتخاب کنید که از گلدان قبلی حدود 5 سانتیمتر بزرگتر باشد. گیاه را به آرامی از گلدان فعلیش جدا کنید، در حالی که پایه‌اش را نگه می‌دارید آن را بیرون بیاورید و در گلدان جدید قرار دهید. فضاهای اطراف گیاه را با خاک مناسب پر کنید.

هنگامی که گیاه بالغ شد، احتمالاً آنقدر بزرگ میشود که نمی توان گلدان آن را براحتی تعویض کرد. در این صورت، هر بهار چند سانتیمتر از سطح خاک را بردارید و آن را با خاک تازه جایگزین کنید.

علاوه بر این، اگر قصد تعویض گلدان در خارج از منزل را دارید، این کار را زمانی انجام دهید که دمای هوا پایین تر از 10 درجه سانتیگراد نباشد. هوای سرد استرس زیادی برای فیکوس لیراتا ایجاد میکند.

آفات و بیماری های رایج فیکوس لیراتا

این گیاهان مشکل آفت یا بیماری جدی ندارند، اما می توانند مستعد ابتلا به کنه های عنکبوتی، شپشک سپردار و بیماری های باکتریایی یا قارچی باشند.

در صورتی که مشکلاتی مانند لکه برگ را بر روی برگها مشاهده کردید. در اسرع وقت با یک قارچ کش، آفت کش یا داروی دیگر مشکل را درمان کنید. و مطمئن شوید که اطراف گیاه شما هوا به خوبی جریان دارد و در شرایط خیلی مرطوبی قرار نگرفته باشد ،این امر میتواند از مشکلات بعدی تا حدودی جلوگیری کند.

مشکلات رایج فیکوس لیراتا

گیاه فیکوس لیراتا می تواند نسبت به محیط و برنامه آبیاری خود حساس باشد، بنابراین وقتی مشکلی در حال اتفاق افتادن باشد، می توانید از رفتار برگ های آن متوجه شوید. این علایم میتواند لکه هایی روی برگها باشد یا ریزش آنها، گاهی اوقات با سرعت سریع این اتفاق میافتد. مراقب اولین علائم ناراحتی برگ گیاه خود باشید.

• سفید شدن برگها

اگر لکه های قهوه ای روشن یا سفید بر روی برگ ها مشاهده کردید، ممکن است دلیل آن دریافت بیش از اندازه نور خورشید باشد. به این حالت آفتاب سوختگی برگ یا سوختگی برگ می گویند. در مورد گیاه فیکوس لیراتا، می توانید برگ را با قیچی تیز هرس کنید و گیاه خود را به دور از نور مستقیم خورشید انتقال دهید.

• لکه های قهوه ای روی برگ ها

اگر بر روی برگ های سبز یا لبه های برگ ها لکه های قهوه ای مشاهده کردید دلیل آن میتواند از آبیاری زیاد و پوسیدگی ریشه گیاهتان باشد. ریشه های گیاه را بررسی کنید و در صورت نیاز خاک گلدان را تعویض کنید.

لکه‌های قهوه‌ای همچنین می‌تواند به این معنی باشد که گیاه نوسانات شدید دما را تجربه می‌کند، گیاه را از کنار وسایل گرمایشی یا سرمایشی دور کنید. همچنین اگر گلدان شما در کنار درب یا پنجره ای است که باد سرد از آن میوزد جای گلدانتان را تغییر دهید.

• زرد شدن برگها

اگر برگهای فیکوس لیراتا زرد می شوند، ممکن است نشان دهنده مشکل باکتریایی باشد. ممکن است برای نجات گیاه خیلی دیر شده باشد. اما سعی کنید برگ های آسیب دیده را قطع کنید و خاک گیاه خود را تعویض کنید.

• ریزش برگها

وقتی فیکوس لیراتا برگ های خود را از دست می دهد، به طور کلی نشانه آن است که گیاه آب زیادی دریافت می کند یا آب کافی به آن نرسیده است. علاوه بر این، گیاه ممکن است در معرض تغییرات شدید دمایی قرار گیرد که می تواند باعث ریزش برگ های گیاه نیز شود. گیاه را از هر وسیله گرمایشی یا تهویه مطبوع و دریچه های هوا دور کنید.